താഴിട്ട ഹൃദയം

നിന്റെ മനസ്സിന് രോഗം ബാധിച്ചത് നിന്റെ തെററ് കൊണ്ടല്ല. എന്റെ മനസ്സിന് രോഗം ബാധിക്കാത്തത് എന്റെ കഴിവുകൊണ്ടുമല്ല..

....ലോകത്തിൽ മനുഷ്യന് ബാധിക്കുന്ന രോഗങ്ങളിൽ ഏറ്റവും മാരകമായത്... അവന്റെ ശരീരത്തിന് ബാധിക്കുന്ന രോഗമല്ല, മറിച്ച് അവന്റെ മനസിന് ബാധിക്കുന്ന രോഗമാണ്.. പ്രതിസന്ധികളെയും, വിപത്തുകളെയും അഭിമുഖീകരിക്കുവാനുള്ള മനസ്സിന്റെ 'ശക്തി ക്ഷയ'മാണത് .തന്റെ 

സ്രഷ്ടാവിന്റെ കഴിവിനെ വേണ്ട വിധം മനസ്സിലാക്കാതെ, അല്ലെങ്കിൽ അവനെ മറക്കുന്നതിലൂടെ മാനസികമായ നിലയിൽ വരുന്ന വ്യതിയാനം ആവാം ആ രോഗത്തിലേക്ക് മനുഷ്യനെ നയിക്കുന്നതിൽ പ്രധാനമായ

കാരണം എന്നു തോന്നിയിട്ടുണ്ടോ?

ഹൃദയങ്ങളെ തന്റെ സ്രഷ്ടാവിലേക്ക് അടുപ്പിച്ചു കൊണ്ട്..ആ മാനസിക ശക്തി കൈവരിക്കാൻ നമുക്ക് പരസ്പരം സഹായിക്കാം. കൈകോർക്കാം...പ്രപഞ്ചനാഥൻ അനുഗ്രഹിക്കട്ടെ...

..... താഴിട്ട ഹൃദയം....

എന്നു നിൻ ഹൃദയം

നീ താഴിട്ടുപൂട്ടി..

ബലിഷ്ഠമാം ചങ്ങലകൾ

 കൊണ്ടു നീ പൂട്ടി...

പ്രതീക്ഷതൻ തിരിവെട്ടം, കടക്കാതിരിക്കുവാൻ,

ഒരു ചെറു കിളിവാതിൽ

 പോലും നീ പൂട്ടി.....

'ദുഃഖ'മാം അന്ധകാരം

 നിറച്ചു നിൻ,

 അകതാരിനുള്ളിൽ

 നീ,നീറി പുകഞ്ഞു ...

ആ, അന്ധകാരത്തിൽ,

തപ്പി തടഞ്ഞു നീ..

വീഴുന്നു വീണ്ടും...

 ഗർത്തങ്ങൾ തോറും....

കൈ നീട്ടി നിന്നെ ..

രക്ഷിച്ചിടുവാൻ..

കൊതിക്കും കരങ്ങൾ

  നീ കണ്ടതില്ല......

കാണുവാൻ കണ്ണുകൾ

  ഉണ്ടെന്നാലും..

നിൻ കണ്ണുകൾകെന്നോ...

 കാഴ്ച്ച നശിച്ചു......

കേൾക്കുവാൻ കാതുകൾ ഉണ്ടെന്നാലും..

നിൻ കാതുകൾ എന്നോ..

 ബധിരമായ് തീർന്നു....

മിണ്ടുവാൻ നാവു,

നിനക്കുണ്ടെന്നാലും..

നിൻ വാക്കുകൾഎന്നോ..

മൂകമായ് തീർന്നു....

നടക്കുവാൻ കാലുകൾ

ഉണ്ടെന്നാലും...

നിൻ കാലുകൾകെന്നോ...

 തളർച്ച ബാധിച്ചു.....

കൈ നീട്ടി നിൽക്കുന്ന,

സ്നേഹിതർ തൻ...

നെഞ്ചിലെ സ്നേഹവും

നീ കണ്ടതില്ല....

വിലങ്ങുകൾ തീർത്തു നിൻ, കരവലയത്തിൽ...

സ്വയം ബന്ധിതയായ് നീ...

ശിക്ഷകൾ തേടി....

'നിരാശ'തൻ വിഷമേറും

 കൈപ്പുനീർ സേവിച്ചു..

 കൊല്ലുകയാണോ നീ..

നിന്നിലെ 'നിന്നെ'?......

'നീ' എന്ന വികാരമെൻ

വേദന മാത്രമോ....

 മാറ്റുവാൻ കഴിയുമോ..

 വേദന റബ്ബേ...

ഹൃദയത്തിൻ കവാടം,

താഴിട്ടു പൂട്ടും 'നിരാശ'

തൻ ചാവി നീ..ദൂരേക്കു കളയൂ....

ഇനി നിൻ ഹൃദയകവാടം,

 തുറക്കുവാൻ...

പ്രതീക്ഷ'തൻ താക്കോലിൻ

 പഴുതു നീ തേടൂ....

നിരാശയ്ക്കു പകരം,

 പ്രതീക്ഷതൻ വെട്ടത്തിൽ ,

പുതുപുതു വഴികൾതൻ...

 കവാടം തുറക്കൂ....

താഴിട്ട നിൻഹൃദയ,

കവാടത്തിൻ താഴുകൾ...

തല്ലിതകർത്തു നീ...

 മുന്നോട്ടുനീങ്ങൂ.....

അഹദവൻ കൽപ്പന,

ഹൃദയത്തിൽ ചേർത്തു നീ...

ആ കർമ പാതയിൽ..

 മുന്നോട്ട് പോകൂ...

ഇഹപര ലോകത്തിൻ..

ശാന്തിയും സൗഖ്യവും..

നിറയും പാതയിൽ..

 മുന്നോട്ടു പോകൂ....

നിലക്കാത്തതിരമാല..

പോലെ നിൻ നെഞ്ചിൽ...

പ്രതീക്ഷതൻ വെട്ടം വന്നണയട്ടെ...

 പടച്ചവനേകിയ പരീക്ഷണ

 യാത്രയിൽ...

വിജയം വരിച്ചു നീ...

മുന്നോട്ട് നീങ്ങൂ ....

എങ്ങോ മറഞ്ഞ നിൻ,

 പുഞ്ചിരി വീണ്ടും..

നിൻ ചെഞ്ചുണ്ടിൽ,കണ്ടോന്നു,

 നിർവൃതി പൂകാൻ...

 കൊതിക്കുകയാണു ഞാൻ...

അകതാരിലെന്നും...

താഴിട്ട നിൻ ഹൃദയ,

 കവാടം തുറക്കാൻ.....

 കൊതിക്കുകയാണു ഞാൻ...

അറിയാതെ എന്നും...

 താഴിട്ട നിൻഹൃദയ..

കവാടം തുറക്കാൻ......

താഴിട്ട നിൻഹൃദയ......

കവാടം തുറക്കാൻ......

താഴിട്ട നിൻഹൃദയ..

കവാടം തുറക്കാൻ...(slowdown)

മിഴി തൻ പുലരി

തുറന്നിട്ട ജാലകത്തിലൂടെ വന്ന സൂര്യരശ്മികൾ എൻറെ മിഴിയിൽ പതിച്ചപ്പോഴാണ് ഞാൻ നിദ്രയിൽ നിന്നുണരുന്നത് .പതിയെ മുറ്റത്തേക്ക് ഇറങ്ങി അന്തരീക്ഷം തികച്ചും ശാന്തമായിരുന്നു.പൂക്കളെ അഭിവാദ്യം ചെയ്യുന്നതുപോലെ കാറ്റത്താടി.മുറ്റത്തുണ്ടായിരുന്ന നെല്ലിക്കാ മരം എന്നെ കണ്ടപ്പോൾ തമ്പിച്ച പോലെ സ്തംഭിച്ച പോലെ നിശ്ചലനായി നിന്നു. അവിടെ അലഞ്ഞു തിരിഞ്ഞു നടന്ന ശുദ്ധവായു പതിയെ ഞാൻ ഉള്ളിലേക്ക് വലിച്ചു.പ്രകൃതി ഭംഗി കണ്ടു മതിമറന്നതിൽ അലിഞ്ഞു ചേർന്ന എൻറെ ചെവിക്കല്ല് വിധത്തിൽ ഹോസ്റ്റൽ വാർഡൻ പ്രാതലിനുള്ള ബെല്ലടിച്ചു.പതിയെ ഞാൻ ഹോസ്റ്റൽ നടുമുറ്റത്ത് ഉണ്ടായിരുന്ന മേശക്കരികിലേക്ക് നീങ്ങി.മേശയ്ക്ക് മുകളിൽ കിടന്ന ദിനപ്പത്രം തൻറെ താളുകൾ സ്വയം തുറക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നുണ്ടായിരുന്നു.ഞാൻ അതിൻറെ താളുകൾ തുറന്നു അതിലെ പ്രധാന വാർത്തകൾ ആവാഹിച്ചെടുത്തു.പതിവുപോലെ എന്റെ ദിനചര്യകളിലേക്ക് കാലെടുത്തു വച്ചു.ഇന്നത്തെ ദിവസം അതിമനോഹരമാകട്ടെ എന്ന ആശംസിച്ചുകൊണ്ട്......

ഉള്ളും പുറവും

 വാതിലിലൂടെ അവൾ പുറത്തേക്കു നോക്കി. ഉഷ്‌ണകാലം പൊടി പുരണ്ടും ശൈത്യകാലം പുകയിട്ടും പുറത്തെ കാഴ്ചകൾ, ജനാല ചില്ലിലൂടെ മങ്ങിയേ അവൾ കണ്ടിട്ടുള്ളു. ഇനി അവ തുറന്നിട്ടാൽ തന്നെ ജനലഴികൾ ഒരു തടസ്സമാണ്.

മഴ മേഘങ്ങൾ ജലധാരയായി ചിതറി വീഴുന്ന നയനസുഭഗമായ സായാനങ്ങളിൽ, ആവി പാറുന്ന കാപ്പി നുകരവെ പലപ്പോഴും അവൾ അറിയാതെ മോഹിക്കുമായിരുന്നു... ഈ ജനലഴി പിഴുതെറിഞ്ഞാലൊ, ഈ ചില്ല് അടിച്ചു തകർത്താലൊ...! വീട്ടിൽ വായുവും വെളിച്ചവും നിറയട്ടെ. ഒരിക്കൽ അവളത് ചെയ്തു! ഒപ്പം വാതിലും തല്ലി പൊളിച്ചു !! 

മലർക്കെ തുറന്ന ജനാലയും വാതിലും കണ്ട ചിലർ, അവൾക്ക് സ്തോത്രം പാടി: ധീര! സ്വതന്ത്ര !! 

"കള്ളൻ കേറില്ലെ?" എന്ന് ചോദിച്ച ചില "മഡയർ"ക്കുള്ള മറുപടി ജനം നൽകി: "എങ്കിൽ അതിന് പഴിക്കേണ്ടത് കള്ളനെയാണ്, അവളെയല്ല."

ആദ്യമൊക്കെ, തുറസായ ജനാലപ്പടിയിൽ കിളികൾ വന്ന് കളകൂജനം മുഴക്കുന്നതും, വാതിൽ പടിയിൽ പൂച്ച ചുരുണ്ടു കൂടി ഉറങ്ങുന്നതും കണ്ട് അവൾ വാത്സല്യാതിരേകത്താൽ ആനന്ദിച്ചു. അധികം വൈകാതെ , പക്ഷി കാഷ്ടങ്ങൾ കോരലായി അവളുടെ പണി. പൂച്ച കലത്തിൽ നിന്നും മീൻ കട്ടു കൊണ്ടു പോകൽ പതിവായി. ചിലന്തി വലകളും, അഴുക്കും ചേറും ക്ഷുദ്രജീവികളും കൊണ്ട് "ഉളള്" മലിനമായി. 

രാത്രി നായ്ക്കളും കുറുക്കന്മാരും കയറുന്നതും നോക്കി അവൾ കാവലിരുന്നു, തളർന്നു. അവൾ തൂങ്ങിയുറങ്ങിയപ്പോൾ കള്ളന്മാർ യഥേഷ്ടം വീട് കട്ടു മുടിച്ചു. വന്യമൃഗങ്ങളെ അവൾ വിരട്ടി ഓടിക്കാൻ പോരാടി. വന്യ മനുഷ്യരോട് അവൾ പോരാടി തോറ്റു.

ആദർശ പടച്ചട്ട

തട്ടമിട്ടാൽ ഭയങ്കര ചൊറിച്ചിലാണ്"

 "ആർക്ക്"

 "ഇടുന്നവർക്കോ "

 "അല്ല അത് കാണുന്നവർക്ക് "

 "അതോ തട്ടമല്ലത്രെ അവരുടെ പ്രശ്നം "

പിന്നെ..?

 ആ വസ്ത്രത്തിന് പിന്നിലൊരു ആദർശം ഉണ്ട്

 അടിച്ചമർത്തപ്പെട്ടവരെ നിർഭയത്വത്തിലേക്ക് കൈപിടിച്ചുയർത്തിയ ഒരു ആദർശം. നമുക്കറിയാം സ്ത്രീകൾ ഇസ്ലാമിക വസ്ത്രം ധരിച്ചുകൊണ്ട് ഉയരങ്ങൾ കീഴടക്കിയ കഥകൾ

  ഇസ്ലാമിൽ അടിയുറച്ചവളെ അവർക്ക് വേണ്ടപോലെ കൈകാര്യം ചെയ്യാൻ സാധിക്കുന്നില്ല അതാണ്ത്ര പ്രശ്നം

 ജനിച്ചപ്പോഴേ മരിച്ചുപോയ കമ്മ്യൂണിസത്തിന്റെ മയ്യത്തുമായി വിലാപയാത്ര പോകുന്നവർക്ക് അവളെ എന്തിനാണാവോ...?

 സ്വാതന്ത്ര്യം വേണ്ടേ പെണ്ണേ എന്ന് ചോദിച്ചവർ മുറവിളി കൂട്ടുന്നതിന് പിന്നിലെ ഗൂഡ തന്ത്രം അവൾ പണ്ടേ തിരിച്ചറിഞ്ഞതാണ് 

  പീഡന പരാതികളുടെ തീവ്രതയാളുന്ന "ശ്രീമതി" മാരെന്നും അവിടെ ഇപ്പോഴും സ്വതന്ത്രരല്ലെന്ന് അവൾക്കറിയാം

  തട്ടത്തിലൂടെ അവർക്ക് ഊരിയെറിയേണ്ടത് അവളുടെ ആദർശത്തെയാണ് 

  അവർക്കറിയില്ലല്ലോ ആ തട്ടം ഫറോവയുടെ തെമ്മാടി കൂട്ടത്തിനു മുന്നിൽ മുട്ടുമടക്കാതെ മരണം വരിച്ച ആസ്യ അണിഞ്ഞിരുന്നതായിരുന്നുവെന്ന് 

 ഇസ്ലാമിനെ നെഞ്ചോട് ചേർത്ത് ധീര രക്തസാക്ഷിത്വം വരിച്ച സുമയ്യയുടെ തലയിലുമുണ്ടായിരുന്നുവാ വസ്ത്രം 

 പല കാലങ്ങളിലായി പല കൊമ്പന്മാരും ഊരിയെറിയാൻ ശ്രമിച്ച ആ തട്ടം ഇന്ന് അവളുടെ ശിരസ്സിലുണ്ട്

 അജയമായ അവളുടെ ആദർശവും. !

കുഞ്ഞാറ്റ

നിൽപ്പതുനോക്കി ബഹുമുഖമാം

കെട്ടിടം താഴ്‌ന്നുപോകയായ്

ചുറ്റുമായ് ഇരുകുന്നു തന്നെ

കണ്ണീരിലായ പുഴയോളങ്ങൾ

കതിരിൻ മണിയിതാ ചാവേറുപോൽ

വയറിനായ് ഒന്നും നൽകാനാകതെ 

പിടയുന്നൊരു തെന്നൽ അൽപ്പം രക്തത്തിനായ് 

സ്വന്തമാം രക്തഭൂമിയിൽ

കൈയ്യിലിരിപ്പതുതൻ കളിപ്പാട്ടം

മണ്ണിലായ് കുളിച്ചു നിൽപ്പൂ

തന്നെത്തേടി ആരുമാവഴി വന്നീല

രക്ഷകരായ അയൽക്കാർ തൻ കുടുംബമോ തകർത്തു

ഉദിച്ചു സംശയം കുഞ്ഞാറ്റയിൽ

താനോ അവരോ ശരിയിൽ ഈ മണ്ണിനായ് 

തോറ്റതായ് തുടരേണ്ടതോ ഈ ജീവിതം

ജയിക്കേണ്ടതോ താൻ സ്വന്തമാൾക്കാർക്കുവേണ്ടി 

തുടരുമീ യുദ്ധം അണയില്ലിതു

സമാധാനം പിറക്കുമീ മണ്ണിൽ

അന്നു ഞാനും കളിക്കുമീപാവയാൽ

സർവേശ്വരാ ശക്തി നൽകേണമേയെന്നിൽ

ചുറ്റുമായി തുടരുന്ന പീഢനങ്ങളെ

അറുത്തു മാറ്റുവാനായ്

പറയുമീ സോദർ സ്വാതന്ത്രമെന്തെന്ന്

പറക്കുമീ പാരിൽ തീകൊടിയേന്തി

പൂവേലി

മുത്തുമരതകമായ് മാറി നീ

പുതുനാമ്പായ് ഉദിച്ചു നീ

സർഗാത്മകമാം വെളിച്ചത്തിനുള്ളിൽ 

ജനിപ്പതുനീ പല വർണങ്ങളിലായ്

എൻ ഉള്ളു നിറഞ്ഞുനിൽപ്പതു വേലിയിൽ

അഴകാർന്ന അയൽക്കാരനിലും

കനിഞ്ഞിടുന്നു നീ സ്നേഹാമൃതം 

കൺകുള്ളിർന്നെന്നിൽ

നിന്നെ നോക്കിടുമീ നേരം

പറന്നെത്തലായ് വണ്ടും പൂമ്പാറ്റയും 

നുകർന്നിടുന്നു നിന്നിൽ തേൻതുള്ളികൾ 

വീശിടുമീ കാറ്റിലായ് നിൻ വെന്മയാം 

സുഗന്ധം നിറച്ചീടുന്നു

പൂവേലിയിൽ നിന്നും കിട്ടുമാ

സുരഭിലാന്തരീക്ഷം

പണിയുമാ മതിലിനാൽ കിട്ടുമോ ചുറ്റും!

ഉമ്മുസലമ (റ)

ഇന്ന് നമുക്ക് നബി (സ്വ)യുടെ പ്രിയപത്നിയും പണ്ഡിതയുമായ ഉമ്മു സലമയെ കുറിച്ച് അൽപ്പം സംസാരിക്കാം. 

ഉമ്മു സലമയുടെ രണ്ട് സവിശേഷതകൾ എല്ലാ വിശ്വാസിനികൾക്കും പ്രചോദനമാണ്. ഒന്ന്, ആദർശത്തിലെ ആത്മാർത്ഥതയാണ്. വിശ്വാസ ദാർഡ്യതയുടെയും മാതൃകാ മൂർത്തിയായിരുന്നു ഉമ്മു സലമ: 

ഇസ്‌ലാം ആശ്ലേഷിച്ചതിന്റെ പേരിൽ സ്വന്തം ഭർത്താവിൽ നിന്നും കുഞ്ഞിൽ നിന്നും ഒറ്റപ്പെടുത്തി, കുടുംബം ക്രൂരമായി പീഡിപ്പിച്ചപ്പോഴും ആദർശത്തിൽ നിന്നും തെല്ലും പതറാതെ ഉറച്ചു നിന്ന നമ്മുടെ ഉമ്മ ഉമ്മു സലമ നമുക്കേവർക്കും പ്രചോദനവും ശക്തിയുമാണ്. 

ഇസ്ലാമിന്റെ ആദ്യ കാലഘട്ടത്തിൽ തന്നെ മുസ്ലിമായ അവർ മത സ്വാതന്ത്ര്യത്തോടെയുള്ള ജീവിതത്തിനായി മക്കയിൽ നിന്നും മദീനയിലേക്ക് അനേകം ഖാതങ്ങൾ താണ്ടി പലായനം ചെയ്ത്, ഹിജ്റ നിർവ്വഹിച്ച പ്രഥമ വനിതയായി മാറി.

ഒറ്റപ്പെടുത്തലുകളും ബഹിഷ്കരണങ്ങളും തൃണവൽഗണിച്ച നമ്മുടെ ഉമ്മ,

കല്ലും മുള്ളും കാടും മലയും കാറ്റും കോളും അതിജയിച്ച്, ഈമാനിലേക്ക് കിലോമീറ്ററുകൾ അടിവെച്ചടിവെച്ചടുത്ത സഹനത്തിന്റെ പ്രതീകമായ നമ്മുടെ ഉമ്മയുടെ കഥ... നശ്വരമായ ഭൗതിക നേട്ടങ്ങൾക്കും ആസക്തികൾക്കും വേണ്ടി മതവും ആദർശവും സംസ്കാരവും പരിത്യജിക്കുന്ന ആധുനിക തലമുറയിലെ മുസ്ലിം പെൺകുട്ടികളെ ചിന്തിപ്പിക്കുന്നതാണ്.

രണ്ടാമതായി, ഉമ്മു സലമയുടെ അറിവും കഴിവും ഒരോ മുസ്ലിം സ്ത്രീക്കും ആവേശജനകമാണ്.

നബി(സ) യുടെ വിയോഗത്തിന് ശേഷം ഒരുപാട് കാലം ജീവിച്ച ഉമ്മു സലമ, ആഇശ(റ) നെ കഴിഞ്ഞാൽ രണ്ടാമത് ഏറ്റവും കൂടുതൽ ഹദീസുകൾ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്ത വനിതയാണ്. 

അതിനാൽ തന്നെ സ്വഹാബികളുൾപ്പെടെ അന്നത്തെ നിരവധി പണ്ഡിതന്മാർ അവരോട് സംശയ നിവാരണം നടത്തിയിരുന്നു.

ഇസ്‌ലാമികകർമ്മശാസ്ത്ര വിഷയങ്ങളിൽ സ്ത്രീകളെ പോലെ തന്നെ പുരുഷന്മാർക്കും പ്രധാന അവലംബമായിരുന്നു ഉമ്മു സലമയുടെ അവഗാഹം.

ശുദ്ധി, നമസ്കാരം, സക്കാത്ത്, നോമ്പ്, ഹജജ് തുടങ്ങി ഒട്ടനവധി കർമ്മശാസ്ത്ര വിഷയങ്ങളിൽ ഇവരുടെ റിപ്പോർട്ടുകൾ നമുക്ക് ഈ കാലഘട്ടത്തിലും വെളിച്ചമേകുന്നു.  

മതത്തിലുള്ള അഗാത ജ്ഞാനത്തിന് പുറമെ, നാനാ വിഷയങ്ങളിലും വിശാലമായ ഉൾക്കാഴ്ച്ചയും ദീർഘദൃഷ്ടിയും ഉമ്മു സലമക്കുണ്ടായിരുന്നു. സാമൂഹിക- രാഷ്ട്രീയ മേഖലകളിൽ പോലും ഈ മഹതിയുടെ കാഴ്ച്ചപ്പാടുകൾ, സാക്ഷാൽ മുഹമ്മദ് നബി (സ്വ) ക്ക് പോലും ദിശയേകിയിട്ടുണ്ട് എന്ന് പറഞ്ഞാൽ പിന്നെ കൂടുതൽ എന്തെങ്കിലും പറയാനുണ്ടോ ?

ചരിത്ര പ്രധാനമായ ഹുദൈബിയ്യ സന്ധിയുടെ അവസരത്തിൽ, പ്രവാചകന്റെ (സ്വ) കൽപ്പന അനുചരന്മാർ അനുസരിക്കുന്നില്ലെന്ന് അദ്ദേഹം ആകുലപ്പെട്ടപ്പോൾ ഉമ്മു സലമ (റ) അദ്ദേഹത്തിൽ പോംവഴി പറഞ്ഞു കൊടുത്തു. സ്വന്തം നാടായ മക്കയിലേക്ക് പോകാമെന്ന് കൊതിച്ച അനുചരന്മാർക്ക്, മദീനയിലേക്ക് തന്നെതിരിച്ചു പോകാൻ തീരുമാനിച്ചപ്പോൾ അതിയായ സങ്കടമുണ്ടായതാണെന്നും പ്രവാചകൻ (സ്വ), പരസ്യമായി തല മുണ്ഡനം ചെയ്ത് ഇഹ്റാമിൽ നിന്ന് വിരമിച്ചാൽ അനുചരന്മാർ താനെ അനുസരിച്ചു കൊള്ളും എന്ന് ഉമ്മു സലമ പ്രവാചകനോട് നിർദ്ദേശിച്ചു. പ്രവാചകൻ (സ്വ) ഉമ്മുസലമയുടെ നിർദ്ദേശമനുസരിച്ച് പ്രവർത്തിക്കുകയും പ്രവചിച്ച ഫലം ഉണ്ടാവുകയും ചെയ്തു. ഇവിടെ ഉമ്മു സലമയുടെ വ്യക്തിത്വ സവിശേഷതകൾ ഈ സംഭവത്തിലൂടെ നമുക്ക് ഗ്രഹിക്കാം. ഒന്ന്, പ്രവാചകൻ സ്വല്ലല്ലാഹു അലൈഹി വസല്ലമ ഉമ്മു സലമയുടെ സാമൂഹികവും മനഃശാസ്ത്രപരവുമായ ജ്ഞാനവും കാഴ്ചപ്പാടും വിലമതിച്ചിരുന്നു എന്നതാണ്. രണ്ട് , അദ്ദേഹത്തിന്റെ ധാരണക്ക് അനുസൃതമായി തന്നെ ഉമ്മുസലമക്ക് അവരുടെ കഴിവിനെ പ്രകടിപ്പിക്കാനും പ്രതിഫലിപ്പിക്കാനും കഴിഞ്ഞിരുന്നുവെന്നും ഈ സംഭവത്തിൽ നിന്ന് നമുക്ക് മനസ്സിലാക്കാം.

ഇത്തരം മഹതികളുടെ ജീവിതം പഠിക്കുവാനും അത് ജീവിതത്തിൽ പകർത്തുവാനും അല്ലാഹു നമ്മെ ഏവരെയും സഹായിക്കുമാറാകട്ടെ, ആമീൻ.